31/5/13

Φωτεινή Βελεσιώτου "Δεν μπορεί να γράψει κανείς τραγούδια σε ύφος άλλης εποχής"


Η Φωτεινή Βελεσιώτου είναι μια τραγουδίστρια που γεννήθηκε σε λάθος εποχή. Ίσως, πάλι, όχι. Δεδομένου του μουσικού ύφους της, θα μπορούσε να πει κανείς ότι έπρεπε να μεγαλουργεί ως καλλιτέχνης τις καλές εποχές, όταν δηλαδή, εξελισσόταν το ρεμπέτικο τραγούδι. Από την άλλη, με αυτή την ιδιαίτερη χροιά που έχει, ξεχωρίζει στην εποχή μας από τον σωρό των κατά καιρούς «ρεμπέτηδων» και «λαϊκών» τραγουδιστών. Με μεγάλη χαρά, λοιπόν, ο Ορφέας παρουσιάζει μια ερμηνεύτρια με βάθος φωνής, βάθος ευπρέπειας και αμέτρητο βάθος ταλέντου.


Βλέπω στο βιογραφικό σας ότι είστε πρώην δασκάλα σε δημοτικά σχολεία. Τι αποκομίσατε από αυτή σας την εμπειρία με τα παιδιά; Θα μπορούσατε να το κάνετε ξανά;
Ήμουν δασκάλα για 24 χρόνια, μέχρι το 2004. Ένιωσα πως ό,τι ήταν να δώσω στα παιδιά το είχα δώσει. Το σχολείο ήταν ίσως η πιο όμορφη εμπειρία της ζωής μου. Έκλεισε όμως αυτός ο κύκλος, νομίζω οριστικά, αφού άνοιξε κάποιος άλλος.

Τραγουδάτε μεταπολεμικά ρεμπέτικα τραγούδια. Είναι εφικτό να γραφτούν στη δύσκολη εποχή μας τραγούδια αντίστοιχου ύφους, δεδομένου ότι και εκείνα γράφτηκαν σε τραγικές κοινωνικές καταστάσεις;
Νομίζω ότι δεν μπορεί να γράψει κανείς τραγούδια σε ύφος άλλης εποχής και να είναι αληθινά. Κάθε εποχή έχει τους δικούς της εκφραστές, καλλιτέχνες και πνευματικούς ανθρώπους. Όλη η μεταπολεμική περίοδος είχε ανά δεκαετίες σημαντικούς μουσικούς, τραγουδοποιούς, στιχουργούς που εκφράζαν την εποχή τους και τον τόπο μας, Χατζιδάκης, Θεοδωράκης, Σαββόπουλος, Άσιμος, Μάλαμας, Μπακιρτζής, Θ. Παπακωσταντίνου, και πολλοί άλλοι που έγραψαν συνειδητά.. Η εντελώς πρόσφατη φάση που περνάμε δεν ξέρω αν μπορεί να εκφραστεί ακόμη. Είναι τόσο ακατανόητη, διαλυτική, ζόρικη από κάθε άποψη που θα δυσκολευτεί να βρει τον εκφραστή της.

Ποια ήταν για εσάς η σημαντικότερη στιγμή στην πορεία σας στο τραγούδι;
Ήταν η συνεργασία μου με τη Μάγδα Παπαδάκη, το Μιχάλη Νικολούδη και τη Σωτηρία Λεονάρδου για τον πρώτο μου δίσκο «Γυναίκες», έναν εξαιρετικό δίσκο που δυστυχώς έμεινε αφανής. Σημαντική ήταν βέβαια και η συνεργασία μου με τον Γιώργο Καζαντζή και την Ελένη Φωτάκη, που το τραγούδι τους «Μέλισσες» μ’ έκανε γνωστή στον ευρύτερο χώρο.

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στη ζωή σας, στους οποίους θα θέλατε να πείτε ένα ευχαριστώ;
Σε όλους τους ανθρώπους που μου εμπιστεύτηκαν τους στίχους και τις μουσικές τους, που με φιλοξένησαν στους χώρους τους, σε όλους τους μουσικούς συνεργάτες μου που με συνόδευσαν απ’ το πρώτο μου ξεκίνημα και που οι περισσότεροι έχουν παραμείνει και καλοί φίλοι καθώς και στους δικούς μου ανθρώπους που με στήριξαν, θέλω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ και ελπίζω να μην τους απογοήτευσα.

Πριν από δύο μήνες σας απολαύσαμε στο Θέατρο Badminton και στο αφιέρωμα στον Κώστα Βίρβο. Αυτό που μου έμεινε από εκείνη τη βραδιά, ήταν η δύναμη του χειροκροτήματος του κοινού όταν τραγουδούσατε και ειδικά στο τραγούδι που γράφτηκε για τον Κώστα Βίρβο. Αλήθεια, γνωρίζετε ότι έχετε μεγάλη απήχηση στον κόσμο, παρά το γεγονός ότι δεν «προβάλλεστε» συχνά από τα ΜΜΕ;

Όντως ήταν μια ωραία συναυλία. Το συγκεκριμένο τραγούδι γράφτηκε ειδικά για τον Κώστα Βίρβο από το Μιχάλη Κουμπιό και τη Λίνα Δημοπούλου που μου το εμπιστεύτηκαν και που άρεσε στον κόσμο εκείνη τη βραδιά. Όσον αφορά τα ΜΜΕ νομίζω ότι προβάλλουν αρκετά τα τραγούδια μου κι αυτό με ικανοποιεί. Να προβάλλομαι περισσότερο δεν είναι κάτι που μου αρέσει.

Ένας φίλος, φανατικός θαυμαστής της Σωτηρίας Μπέλλου, είχε πει το εξής: «Μου αρέσει η Βελεσιώτου, γιατί ενώ θυμίζει Μπέλλου, δεν τη μιμείται». Κι αυτή είναι η άποψη πολλών. Εσείς τι λέτε για αυτό;
Δεν μπορώ να έχω γνώμη επ’ αυτού. Κατανοώ ότι η φωνή μου έχει την ίδια τονικότητα με της Μπέλλου και μου ταιριάζουν πολλά τραγούδια της αλλά νομίζω ότι κάθε φωνή έχει κάποια στοιχεία από κάποια άλλη και την θυμίζει σε κάποια σημεία.

Αν μπορούσατε να είστε ενεργή τραγουδίστρια τις δεκαετίες ’50 – 60, με ποιους συνθέτες θα θέλατε να συνεργαστείτε είτε αποκλειστικά είτε περιστασιακά;
Ποιον να πρωτοδιαλέξω από εκείνη την εποχή! Μου είναι πολύ δύσκολο. Όλων αυτών των συνθετών τα τραγούδια τραγουδάω εξ άλλου.

Από την Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου και για κάθε Παρασκευή, βρίσκεστε στη Θεσσαλονίκη στο «Ξέφωτο». Μιλήστε μου για αυτή σας την κίνηση.

Με τους συγκεκριμένους συνεργάτες μου, τον Λάρρυ Χαριτίδη στο μπουζούκι, τον Μάκη Πάντσιο στην κιθάρα και τον Δημήτρη Τσιολχά στο ακκορντεόν παίζαμε μαζί πολλά χρόνια κι ευχαριστιόμασταν κι εμείς και ο κόσμος μας αυτά τα βράδια της Παρασκευής. Όταν ο χώρος όπου παίζαμε άλλαξε πρόγραμμα, αρχίσαμε να ψάχνουμε για ένα νέο στέκι. Ευτυχώς οι φίλοι μας που έχουν το Ξέφωτο μας έδωσαν ξανά την ευκαιρία.

Αν σας δινόταν η ευκαιρία να ταξιδέψετε σε όλον τον κόσμο και να καταλήξετε να μείνετε μόνιμα κάπου, ποιο μέρος θα διαλέγατε και γιατί;
Είχα την τύχη να επισκεφτώ τελευταία την Κωνσταντινούπολη και ο νους μου έμεινε εκεί. Θα ήθελα να ζήσω εκεί με την κατάλληλη παρέα βέβαια που να αγαπάει την πόλη αυτή.

Αφιερώστε στους αναγνώστες του Ορφέα ένα δίστιχο που να σας εκφράζει…
«Τον έρωτα φαρμάκωσ’ η μιζέρια/κομμάτιασε η φτώχια την καρδιά...». Είναι του Άκη Πάνου. Δεν με εκφράζει ακριβώς, αλλά.... ας προσέχουμε.


Τα γενέθλια της Ζωής Παπαδοπούλου

25/5/13

"Ξαρχάκος/Πάριος"



Στα μισά της δεκαετίας του ’80, ο Σταύρος Ξαρχάκος συναντά και πάλι δισκογραφικά – μετά από πολλά χρόνια – τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον στιχουργό, δηλαδή, των πρώτων του μεγάλων επιτυχιών («Άπονη ζωή», «Φτωχολογιά» κλπ). Αφορμή ήταν ο 15ος προσωπικός δίσκος του Γιάννη Πάριου, στον οποίο επίσης συμμετέχουν στιχουργικά οι Κώστας Κινδύνης, Ματθαίος Μουντές, Λίνα Νικολακοπούλου και Μάνος Ελευθερίου. Ο τίτλος του δίσκου ήταν πολύ απλός και συνάμα, πολύ κατατοπιστικός: «ΞΑΡΧΑΚΟΣ / ΠΑΡΙΟΣ». Ήταν ίσως ο καλύτερος τρόπος για να δοθεί η απαραίτητη προσοχή στην ολοκληρωτική συμμετοχή του συνθέτη σ έναν δίσκο του Γιάννη Πάριου, λόγω της διαφορετικής, έως ένα βαθμό, μουσικής ταυτότητας των δύο πρωταγωνιστών. Τα δέκα τραγούδια του άλμπουμ που είναι γραμμένα «πάνω» στο ύφος του τραγουδιστή, αποδεικνύουν περίτρανα την πολυδιάστατη ικανότητα του Ξαρχάκου να προσαρμόζεται στις ανάγκες και τα θέλω του εκάστοτε καλλιτέχνη. Ο Γιάννης Πάριος απ’ τη πλευρά του σφράγισε με την αισθαντική ερμηνεία του όλα τ’ αυλάκια του δίσκου, αναδεικνύοντας τις λεπτές λεπτομέρειες των κομματιών. 
Ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει τα «Μάτια μπλε» και «Είν’ αρρώστια τα τραγούδια» (το μοναδικό τραγούδι στο οποίο συνεργάστηκε ο Ξαρχάκος με τον Ελευθερίου και που είχε πρωτοπεί το 1980 η Μαρία Δημητριάδη στον δίσκο «Δελτίο καιρού»). Υπάρχουν, όμως, αρκετές εκπλήξεις σε αυτό το lp. Για παράδειγμα, το «Κουρδισμένα ανθρωπάκια» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου είναι ένα καθαρά κοινωνικό -και κλασικό - τραγούδι. Το ίδιο ισχύει για το «Χωρίς αναφορές», αφού η Λίνα Νικολακοπούλου με αυτή τη μοναδική, συμμετοχή της στον δίσκο, έγραψε λόγια «μεστά» και πολύ αληθινά. Τα «Έλα να κάνουμε έρωτα», «Αδιέξοδο» «Ιωάννα μου», «Γαρύφαλλα γκρενά» και «Χαμένος ήχος» είναι πέντε καθαρόαιμα ερωτικά τραγούδια. Τέλος, το τραγούδι «Της Πανδώρας» είναι ένα πολύ γλυκό νανούρισμα σε στίχους Ματθαίου Μουντέ, το οποίο ο Πάριος ερμηνεύει με ιδιαίτερη ευαισθησία, κάνοντάς το απόλυτα δικό του. Ο δίσκος «ΞΑΡΧΑΚΟΣ/ ΠΑΡΙΟΣ» είναι μια δισκογραφική εργασία, στην οποία, όλοι όσοι συμμετείχαν, εναπόθεσαν αληθινά στάγματα του ταλέντου τους. Με άλλα λόγια, είναι ένας δίσκος που αξίζει να ακούγεται ξανά και ξανά. 

6/5/13

Μανώλης Λιδάκης "Πάντα ονειρεύομαι με τα μάτια ανοιχτά"


Εδώ και τρεις δεκαετίες ο Μανώλης Λιδάκης θεωρείται ένας από τους πιο αγαπητούς καλλιτέχνες της ελληνικής μουσικής σκηνής. Με συνεργασίες που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα μουσικού υλικού, έχει καταφέρει να είναι μία από τις πιο διαχρονικές παρουσίες στον χώρο. Πριν από λίγους μήνες, κυκλοφόρησε το cd με τίτλο «Σταύρου Ξαρχάκου | Β’ Ανάγνωση με τον Μανώλη Λιδάκη», στο οποίο υπάρχουν δώδεκα από τα σημαντικότερα τραγούδια του μεγάλου συνθέτη, ενώ στις 11 και στις 18 Μαΐου ο Λιδάκης θα βρεθεί στη σκηνή του «Ρυθμού», προκειμένου να προσφέρει στους θαυμαστές του δύο βράδια με τραγούδια ιδιαιτέρως αγαπητά στο ευρύ κοινό. Στη συνέντευξη που έδωσε στον Ορφέα μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα, μιλάει με έναν τρόπο απλό, κατανοητό και ιδιαιτέρως ξεχωριστό.


Βρισκόμαστε στο 2013, ένα έτος στο οποίο ο ελληνικός λαός υποφέρει τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά. Ο Μανώλης Λιδάκης σε ποια φάση είναι; Της δημιουργίας; Της απογοήτευσης; Της προσπάθειας;
Κι εγώ στην ίδια μοίρα είμαι. Όλοι υποφέρουμε. Εμένα τέτοιες εποχές με κάνουν να γίνομαι δημιουργικός και δραστήριος. Πιστεύω και έχω την ελπίδα ότι θα ξεπεραστεί όλο αυτό σιγά σιγά, γιατί σιγά σιγά έγινε και αργά επίσης θα αντιμετωπιστεί. Είμαι πολύ δημιουργικός αυτή την εποχή. Δουλεύω έναν δίσκο με τον Σωκράτη Μάλαμα, τον Ορφέα Περίδη και τη Βάσω Αλαγιάννη.

Ας πάμε τώρα λίγο πίσω... και συγκεκριμένα στο 1982 όταν ένα εικοσάχρονο παιδί έρχεται από την Κρήτη και παίρνει μέρος στο «Να η ευκαιρία». Τί όνειρα είχε τότε εκείνος ο νεαρός και τί όνειρα έχει τώρα;
Όταν είσαι παιδί, τα όνειρά σου είναι απροσδιόριστα. Σε ενδιαφέρει να πετύχεις σε αυτό που αγαπάς. Αργότερα, όταν οριμάζεις, τα όνειρά σου είναι θα έλεγα πιο συγκεκριμένα, πιο γήινα. Πάντα ονειρεύομαι με τα μάτια ανοιχτά. Ονειρεύομαι έναν καλύτερο κόσμο, έναν κόσμο που να μην έχει τόσα προβλήματα.  Θα αποποιηθώ τον εαυτό μου αυτή τη στιγμή. Εύχομαι να έχουμε όλοι μας ελπίδα και δύναμη να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά που μας συμβαίνουν.

Αν ήσασταν σήμερα 20 χρονών, με το ταλέντο που ήδη έχετε και αποφασίζεαε να ξεκινήσετε να τραγουδάτε επαγγελματικά, η πρώτη σας κίνηση θα ήταν διαφορετική από εκείνη που κάνατε το 1982;
Δεν το συζητώ! Είναι αυτό που λένε «στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα». Δε θέλω να αποποιηθώ τίποτα από τη ζωή μου. Έτσι έπρεπε να γίνει. Ο άνθρωπος δεν πρέπει να τα βρίσκει όλα εύκολα, πρέπει να αγωνίζεται, γιατί αν όλα είναι εύκολα, μετά και η ρουτίνα είναι εύκολη, όπως και η ανία. Αν στα είκοσί σου έρθουν τα μεγαλύτερα σουξέ και τα χρήματα, με τί ωριμότητα να τα διαχειριστείς όλα αυτά;

Τρία χρόνια μετά την κυκλοφορία του τελευταίου σας δίσκου («Όλα δικά μας κι όλα ξένα») επανέρχεστε με έναν δίσκο που πολλοί συνάδελφοί σας θα ζήλευαν, αφού περιέχει 12 αγαπημένα τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου. Μιλήστε μου για αυτή τη δουλειά.
Προσπαθούσα δύο χρόνια για αυτή τη δουλειά. Έστειλα μια επιστολή στον Ξαρχάκο, στην οποία του έγραφα «αν δεν σας αρέσει ο τρόπος που ερμηνεύω τα τραγούδια, για μένα δεν έχει αξία και να το κάνω». Ο μαέστρος το ενέκρινε, του άρεσε και έγινε. Απλά πράγματα!

Υπάρχει κάποιο τραγούδι του Ξαρχάκου που δεν περιλαμβάνεται στο cd, αλλά που θα θέλατε πολύ να το δισκογραφήσετε;
Είναι πολλά, αλλά δεν μπορείς να βάλεις σε έναν δίσκο πάνω από δώδεκα ή δεκατρία τραγούδια. Έχω πει και άλλα, ασφαλώς, όπως στο αφιέρωμα στον Ξυλούρη που έγινε στον Λυκαβητό.

Από αυτά τα δώδεκα που μπήκαν τελικά στο cd, ποιο είναι το αγαπημένο σας;
Δεν μπορώ να τα ξεχωρίσω. Είναι μια ενιαία μουσική εργασία, την οποία αγαπάω ολόκληρη. Το «Γυρνάν αμίλητα παιδιά» με εκφράζει πάντως πάρα πολύ ιδιαίτερα αυτόν τον καιρό, γιατί όταν υπάρχουν παιδιά που έχουν σπουδάσει και δουλεύουν σε σουβλατζίδικο και τα απαξιώνουν κιόλας, δεν είναι ό,τι καλύτερο συμβαίνει στην κοινωνία.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος πριν από 1-1,5 μήνα έστειλε στα ΜΜΕ μια ανακοίνωση στην οποία λέει «Πρόσφατα έπεσε στα χέρια μου το cd ''Β’ ανάγνωση'' με τον Μανώλη Λιδάκη. Παρατήρησα ότι η εντύπωση που δίνεται από το εξώφυλλο είναι πως κατά έναν τρόπο συμμετείχα στη διαδικασία παραγωγής του. Επισημαίνω λοιπόν πως ουδεμία ανάμειξη έχω με τη δημιουργία αυτού του cd, παρά μόνον έδωσα την άδειά μου ώστε ο Μανώλης Λιδάκης να επιλέξει τραγούδια μου. Αυτά προς αποφυγή -και μόνον- παρεξηγήσεων και παρανοήσεων. Κατά τ' άλλα εύχομαι καλή επιτυχία στον Μανώλη Λιδάκη, τον οποίο και θεωρώ έναν πολύ σημαντικό τραγουδιστή». Τί σημαίνει για εσάς αυτή η δήλωση, δεδομένου ότι ο Ξαρχάκος δε «μιλάει» συχνά δημόσια;
Τα είπε όλα ο μαέστρος με αυτή τη δήλωσή του. Τον ευχαριστώ πάρα πολύ! Το να με χαρακτηρίζει έναν πολύ σημαντικό τραγουδιστή, ήταν το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε να μου είχε κάνει. Τον τίτλο του δίσκου τον έδωσε ο Ξαρχάκος.

Πλέον, μετά την κυκλοφορία της «Β’ Ανάγνωσης» έχετε στο βιογραφικό σας έναν ακόμα τεράστιο θησαυρό. Σας αγχώνει το επόμενο δισκογραφικό βήμα;Όχι, δε με αγχώνει καθόλου, γιατί ξέρω τί θα κάνω. Βεβαίως, είναι πολύ σημαντικό αυτό που είπες, ότι έχω στις πλάτες μου ακόμα έναν θησαυρό. Ο ερμηνευτής αντέχει στον χρόνο βάση του τί δημιουργεί. Πιστεύω ότι, όταν σήμερα, τραγουδούν οι άνθρωποι μαζί μου τραγούδια που έχω πει πριν από είκοσι χρόνια σαν να ήταν χθες, αυτό είναι πολύ σημαντικό. Η διαχρονικότητα και η αξία του ρεπερτορίου, είναι αυτά που καθιερώνουν τον καλλιτέχνη.

Με ποιους άλλους δημιουργούς θα θέλατε να συνεργαστείτε είτε στη σκηνή είτε δισκογραφικά;

Έχω συνεργαστεί σχεδόν με τους περισσότερους. Τώρα, δε θέλω να απαντήσω κάποιον για να μη γίνω συγκεκριμένος. Αλλά, θα ήθελα να συνεργαστώ με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου. Είμαστε φίλοι, είμαστε πολύ κοντά και είναι εφικτό να γίνει.

Στις 11 και 18 Μαΐου θα βρεθείτε στη σκηνή του «Ρυθμού Stage». Πείτε μου τί ακριβώς θα παρουσιάσετε εκεί;
Εγώ ποτέ δεν κάνω το ίδιο πρόγραμμα, πάντα αυτοσχεδιάζω επί σκηνής. Θα κάνω αυτό που κάνω κάθε φορά. Θα προσπαθήσω να ευχαριστήσω και να ψυχαγωγήσω τους ανθρώπους που θα βρεθούν κοντά μου και που αγαπώ και με αγαπάνε, δίνοντας τον καλύτερό μου εαυτό.

Πείτε μου τί θα θέλατε να περιέχει το βιβλίο της ζωής σας στα επόμενα δέκα χρόνια.... 
Να είναι καλά όλοι οι άνθρωποι που αγαπώ, να έχουμε υγεία, να μας βοηθάει ο Θεός να παλεύουμε και να είμαστε δυνατοί. Εγώ το λέω «Θεός», εσείς ονοματίστε το όπως θέλετε. Θέλω να βλέπω ανθρώπους να γελάνε, να μην υποφέρουν και γενικότερα, έναν καλύτερο και πιο όμορφο κόσμο από αυτόν που έχει δημιουργηθεί, διότι ο πλανήτης γη βράζει στην κυριολεξία. Βόμβες εδώ, βόμβες εκεί, δυστυχία, φτώχεια, άνθρωποι να αυτοκτονούν. Μακάρι να εκλείψουν όλα αυτά. Τότε θα γίνουμε πραγματικά ευτυχισμένοι! Προσωπικά, ζητώ να είμαι υγιής και να έχω δύναμη να παλέψω στη ζωή. Βιοπαλαιστής υπήρξα έτσι κι αλλιώς. Έχω αρνηθεί πάρα πολλά χρήματα για να μην εμφανίζομαι σε χώρους που δε θεωρώ σοβαρούς.

Θα μπορούσατε να πείτε σε κάποια στιγμή «φεύγω από την Αθήνα, τα παρατάω όλα, αλλάζω δουλειά και πάω να ζήσω αλλού», πχ στην Κρήτη; 
Δεν μπορώ να αλλάξω δουλειά, γιατί δεν μπορώ να πάψω να αγαπάω τη μουσική. Εγώ αγάπησα τη μουσική, δεν αγάπησα το επάγγελμα. Αγάπησα τη μουσική, την ποίηση, το τραγούδι, τα όργανά μου. Μελετάω κάθε μέρα, προσπαθώ να βελτιωθώ και ως μουσικός και ως καλλιτέχνης γενικότερα.

Κλείνοντας, αφιερώστε στους αναγνώστες του Ορφέα έναν στίχο που σας εκφράζει...
Θα σου πω μια κρητική μαντινάδα, την οποία αφιερώνω σε όλους τους ανθρώπους... «Τα βάσανα στους δυνατούς πάντα ο Θεός τα δίνει, γιατί στους αδύναμους δεν έχει εμπιστοσύνη».

2/5/13

Κώστας Λειβαδάς "Ό,τι ζήσαμε, δεν είναι σχήμα κλειστό"


Ο Κώστας Λειβαδάς είναι ένας από τους πιο σταθερούς καλλιτέχνες της γενιάς του. Τα βήματά του στα 16 χρόνια που βρίσκεται στο ελληνικό τραγούδι είτε ως δημιουργός είτε ως ερμηνευτής, είναι κάτι παραπάνω από συνεπή τόσο από άποψη ύφους όσο και από άποψη ποιότητας, με αποτέλεσμα να θεωρείται μια ήρεμη δύναμη στον χώρο, η οποία με την πάροδο των ετών γίνεται όλο και πιο στέρεη. Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε το τελευταίο του cd με τίτλο «Γραμμένο με κόκκινο». Εκεί περιλαμβάνονται τραγούδια ποίησης, ενώ συμμετέχουν οι Χρόνης Αηδονίδης, Δήμητρα Γαλάνη, Πάνος Κατσιμίχας, Σταμάτης Κραουνάκης, Γιώτα Νέγκα, Μίλτος Πασχαλίδης, Ορφέας Περίδης, Γιώργος Ρωμανός, Διονύσης Σαββόπουλος και Ελένη Τσαλιγοπούλου. Περισσότερα για αυτή τη δουλειά, εξηγεί ο Κώστας Λειβαδάς στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Ορφέα.


Έχουν περάσει 16 χρόνια από τότε που κυκλοφόρησε ο πρώτος σας προσωπικός δίσκος με τίτλο «Κάθε μπαλκόνι έχει άλλη θέα». Από τότε, μέχρι σήμερα που κυκλοφόρησε το «Γραμμένο με κόκκινο», πως θα περιγράφατε μέσα σε λίγες λέξεις την πορεία σας;
Θα χαρακτήριζα την πορεία μου ιδιαιτέρως τεθλασμένη διατηρώντας από κάτω όμως-, στην κυριολεξία αντεργκράουντ τις περισσότερες φορές -την ευθεία γραμμή της, την προσπάθειά της να ενώσει τα τόσο διαφορετικά κομμάτια μου και να θυμάται ξανά την αποστολή της, την αγάπη μου δηλαδή για τη μουσική και το τραγούδι.  Για το πώς η τέχνη που εξασκούμε μπορεί να θυμίζει, και να δινει, στη ζωή μας την αξία της.

Θεωρείτε ότι έχετε κάνει λάθη στην καριέρα σας; Αν ναι, θα θέλατε να μπορείτε να τα διορθώσετε ή ό,τι έγινε, έγινε για καλό;
Ε καλά εκ των υστέρων φυσικά  υπαρχουν  πολλά  που μπορεί κανείς να ισχυρισθεί και φυσικά ποιος δεν έχει κάνει πολλά λάθη και μεγάλα λάθη…  Ειδικά όταν έχεις ξεκινήσει πολύ νέος. Σου θυμιζω πως η έναρξη της  δισκογραφίας μου  υπήρξε μία από τις «τρομερές» εξαιρέσεις για τα ελληνικά δεδομένα, στα 21. Σκεπτόμουν πάντα τον εαυτό μου μέλος γκρούπ, βρέθηκα απότομα solo καλλιτέχνης, δεν κατάλαβα τι μπορεί να ζητούσαν οι manager από εμένα και εγώ από εκείνους, η δισκογραφία ήδη κατέρρεε από τα τέλη του ’90, πολλά…  Ασφαλώς ως το τέλος οφείλουμε να είμαστε «διορθωτές» του εαυτού μας και επίσης τα περισσότερα, ναι, έγιναν για καλό.  Ό,τι ζήσαμε, δεν είναι σχήμα κλειστό, έτσι και αλλιώς.

Είστε «υπεύθυνος» για τη δημιουργία μεγάλων επιτυχιών, όπως τα «Σαν να μην πέρασε μια μέρα» και «Πιάσε με». Πιστεύετε ότι υπάρχει κάποια συγκεκριμένη συνταγή ώστε να γίνει ένα τραγούδι επιτυχία, ακόμα και στην εποχή που ζούμε όπου όλα για τη δισκογραφία είναι παγωμένα;
Μία είναι η συνταγή: το ΄χεις ή δεν το ΄χεις, γεννιέσαι ή το μαθαίνεις, σε «σπρώχνουν» ή όχι, αν το τραγούδι δεν περιέχει αληθινή συγκίνηση και μια αλήθεια που θέλει να συναντηθεί με το κοινό, τότε τίποτε απ΄όλα αυτά δεν έχει προβολή στο μέλλον και άρα μεγάλη  και βαθύτερη σημασία ακόμη και ως προς το «εμπορικό»  κομμάτι.

Πείτε μου τα ονόματα κάποιων καλλιτεχνών, για τους οποίους θα θέλατε να γράψετε τραγούδια και που δεν έχετε κάνει μέχρι στιγμής. Αν σας έλεγαν ότι πρέπει οπωσδήποτε να γράψετε ένα τραγούδι για έναν καθαρά λαϊκό τραγουδιστή ή για μία καθαρά λαϊκή τραγουδίστρια, ποιος / ποια θα ήταν και γιατί;
Εδώ δεν έχω πολλά να πω… Πρώτα απ΄όλα γιατί είμαι ο μόνος τραγουδοποιός της γενιάς μου που έγραψα, - δόξα τω Θεώ και τω τραγουδιστή - τόσα πολλά τραγούδια για άλλους τραγουδιστές και αν και δεν το έχω συνειδητοποιήσει ακόμα τα περισσότερα όνειρά μου σε αυτό το θέμα, τα εκπλήρωσα…  Εκτός αν μιλάμε για τον Bruce Springsteen… Δεύτερον, η λίστα των Ελλήνων συναδέλφων είναι ακόμα τόσο μεγάλη που και δύο ν΄αναφέρω δεν θα είναι σωστό για τους υπόλοιπους, και το λέω ειλικρινά. Για το «λαϊκό» που με ρωτάς δεν το καταλαβαίνω… «Λαϊκή» δεν είναι η Τσαλιγοπούλου;  Η Νέγκα, ο Λιδάκης, ο Μακεδόνας, ο Σταμάτης Κραουνάκης ή ακόμα και η Ελεωνόρα; Αυτά περί «καθαρού» είναι πολύ μεγάλη συζήτηση.

Ως καλλιτέχνης που επιβιώνει από την τέχνη του, πώς αντιμετωπίζετε τα κοινωνικά – πολιτικά γεγονότα που συμβαίνουν τα τρία τελευταία χρόνια στη χώρα μας;
Η χώρα μας έτσι και αλλιώς δεν ήταν ποτέ μία χώρα που ευνοούσε τη συνθήκη για Τέχνη. Σχεδόν πάντα, για να ζήσει από την τέχνη του ένας καλλιτέχνης θα έπρεπε να είναι ή πολύ πλούσιος απ΄την οικογένειά του ή πολύ τυχερός. Αν και τα περισσότερα που νοιώθω για την τελευταία τριετία έχω προσπαθήσει να τα εκφράσω σε πολλά τραγούδια μέσα στην τελευταία δεκαετία, θα αρκεστώ να πω πως έχουμε μπλέξει πολύ άσχημα και πως, πρώτα απ΄όλα, για να μπούμε ξανά σε έναν ουσιαστικό διάλογο με τον εαυτό μας χρειαζόμαστε να νοιώσουμε την χαμένη μας αξιοπρέπεια πάλι ζωντανή και να αποφασίσουμε ποιος θέλουμε να είναι ο νέος μας εαυτός. Στον βαρύ, μεγάλο ύπνο έρχονται οι χειρότεροι εφιάλτες…

Πείτε μου δυο λόγια για τον ολοκαίνουριό σας δίσκο με τίτλο «Γραμμένο με κόκκινο». Π.χ., πώς προέκυψε ο τίτλος, με ποιο κριτήριο συμμετέχουν όλοι όσοι συμμετέχουν κλπ. Έχετε σκοπό να πραγματοποιήσετε τους επόμενους μήνες κάποιες εμφανίσεις; Αν ναι, πότε και πού;
Ο τιτλος προέκυψε από το ομώνυμο ποίημα του καθηγητή Ανδρέα Παναγόπουλου ο οποίος δυστυχώς δεν είναι πια ανάμεσά μας.΄Ιδρυσε τη Στέγη Ενώσεως Ελλήνων Αιμοδοτών και πως να μην τον έχω στο μυαλό μου τη στιγμή που υπάχει μια αιμορραγούσα πληγή στην καρδιά της πατρίδας και ενώ πάντα σκεπτόμουν η δουλειά αυτή να είναι φόρος τιμής στο αίμα των Ελλήνων ποιητών, αίμα που δε θα ξεχαστεί, που δεν σπαταλήθηκε. Σε ό,τι αφορά τους μεγάλους ήρωες του τραγουδιού μας που με τίμησαν με τη συμμετοχή τους, όλα τα ευχαριστώ είναι λίγα. Απέδειξαν για μία ακόμα φορά πόσο μάγοι και μάστορες είναι  και ότι η οικογένεια του Ελληνικού τραγουδιού καλά κρατεί.  Μια μεγάλη υπόκλιση.

Υποθέστε ότι σας δίνεται ένα κουτί, το οποίο, όταν βρείτε το συνδυασμό της κλειδαριάς και το ανοίξετε, θα βρείτε μέσα τις τρεις ομορφότερες στιγμές της ζωής σας. Ποιες είναι αυτές;
Πόσο δύσκολο μου είναι ν΄απαντήσω σε αυτό… Πολλές  πολλές στιγμές μαζεμένες κάθε μέρα απλές και ανυποψίαστες... Το δώρο μιας τηλεφωνικής συνομιλίας μ΄ένα αγαπημένο πρόσωπο, ένα ξημέρωμα στην Αστυπάλαια, το πρώτο μου ηχογραφημένο τραγούδι.  Δεν υπάρχουν τρεις μόνο ομορφότερες στιγμές...

Επιλέξτε εσείς τον τρόπο με τον οποίο θα κλείσει αυτή η συνέντευξη στον Ορφέα...
Απ΄το «Κάθε μπαλκόνι έχει άλλη θέα» και τα «Παιδιά των δρόμων» ως τα τελευταία «Των φίλων τα σπίτια» (Τσαλιγοπούλου) και «Μετακόμιση τώρα» - «Η επιμονή σου» (Ζουγανέλη / Λειβαδάς – Ζουγανέλη) μια βασική ιδέα και ανάγκη που με απασχόλησε είναι η πίστη σε ένα τραγούδι που μπορεί να παρηγορήσει και κυρίως να ενθαρρύνει, να σε βοηθήσει και να σου υπόσχεται μεσα στα 3’ και 15΄΄ας πούμε, που διαρκεί η ακρόασή του, πως θα βγεις δυνατότερος και φωτεινότερος.  Το ίδιο συμβαίνει και με το «Γραμμένο με κόκκινο» και όλα αυτά τα ποιήματα που νομίζει κανείς, μέσα στο σημερινό δραματικό τοπίο πως ακούγοντάς τα «καθαρίζονται» οι πληγές του…  Αυτή την ευεργεσία προσέφερε στη ζωή μου η ποίηση και η μουσική και με την πρόθεση της ενίσχυσης της αγάπης σε αυτές, καιγόμουν να ολοκληρώσω αυτήν την δουλειά.  Η ενέργεια  να επιστρέψει στη μουσική μας, στην ποίηση και στον πολιτισμό μας, που όταν επιμένεις να τον γνωρίσεις, πολύ δύσκολα μπορεί κάποιος να σου παζαρέψει ή καινα σου κλέψει την αξιοπρέπειά. Ραντεβού λοιπόν στα βιβλιοπωλεία και στα καταστήματα αγοράς μουσικής. Σε αυτά τα τόσο αναγκαία οπλοστάσια.