Η μουσική μυσταγωγία του Σταύρου Ξαρχάκου στο Gazarte «με τρόπο εντόνως ερωτικόν»...

                                                       Φωτογραφίες: ©VaGGiNet/EvaGGelia Thomakou

Όταν ανακοινώθηκε ότι ο Σταύρος Ξαρχάκος θα παρουσιάσει την παράσταση «5 λαϊκές μορφές με τρόπον εντόνως ερωτικόν» στο Gazarte, μετά την ήδη επιτυχημένη παρουσίασή της στο Ηρώδειο στις 5 Οκτωβρίου, η ευχάριστη προσμονή για την έναρξη των εμφανίσεων ήταν δεδομένη. Έτσι, στην πρεμιέρα του προγράμματος, το Σάββατο 16 Νοεμβρίου, βρέθηκα σε αυτόν τον υπέροχο χώρο, με την προσδοκία μίας απόλυτης οπτικοακουστικής εμπειρίας, κάτι που εν τέλει συνέβη. Αυτό μπορούν κάλλιστα να το επιβεβαιώσουν όλοι όσοι βρέθηκαν εκεί, γεμίζοντας πλήρως την κεντρική αίθουσα του Gazarte.
Στη σκηνή ανέβηκαν επτά εξαιρετικοί μουσικοί (Νεοκλής Νεοφυτίδης – πιάνο, Βασίλης Δρογκάρης – ακορντεόν, Αλέξανδρος Καψοκαβάδης – κλασική κιθάρα/ νυκτά έγχορδα, Γιώργος Λιμάκης – κιθάρα, Αντώνης Τζίκας – κοντραμπάσο, Ηρακλής Ζάκκας – μπουζούκι / μπαγλαμάς / τζουράς και Δημήτρης Ρέππας – μπουζούκι / μπαγλαμάς / τζουράς). Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, εμφανίστηκε ο Σταύρος Ξαρχάκος. Ο μαέστρος, με τη σεμνότητα που τον διακρίνει, άπλωσε τα χέρια του, ανοίγοντας τον δρόμο στις μελωδίες των Τσιτσάνη, Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Βαμβακάρη και Ξαρχάκου, που ξεδιπλώθηκαν στον χώρο με έναν τρόπο μοναδικό και απόλυτα ευφάνταστο. 

Όλα όσα ακολούθησαν ήταν μια μουσική μυσταγωγία. Ο Σταύρος Ξαρχάκος, με συμμάχους του τους επτά μουσικούς, ένωσε τους πέντε διαφορετικών καταβολών και υφών συνθέτες σε ένα μελωδικό τοπίο απόλυτα ενιαίο και αρμονικό. Η παρουσίαση των τραγουδιών ανεδείκνυε – για μία ακόμα φορά – την ικανότητα του Ξαρχάκου να δημιουργεί νέες ενορχηστρωτικές διαδρομές που φέρνουν κομμάτια αλλοτινών εποχών στο χρονικό τώρα. Η ευφυΐα του Ξαρχάκου σε αυτόν τον τομέα είναι γνωστή τοις πάσι. Δεν παύει, όμως, να εκπλήσσει ακόμα κι εκείνους που τον παρακολουθούν πολλά χρόνια. Πόσο μάλλον, σε αυτήν την παράσταση που, χωρίς την παρουσία κάποιου δημοφιλούς ερμηνευτή – παρά μόνο με τη λιτή «χορωδία» των πέντε από τους επτά μουσικούς – και χωρίς το οποιοδήποτε φωτιστικό εφέ, ο θεατής απολάμβανε στο εκατό τοις εκατό την κινησιολογική δεινότητα του μαέστρου, ο οποίος με την ανεξάντλητη ενέργειά του, οδήγησε μουσικούς και ακροατήριό στη μέθεξη.
Ρεαλιστικά σκεπτόμενη, στο ερώτημα εάν αξίζει κανείς να καταβάλει ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό για τα δεδομένα της εποχής, ώστε να επισκεφθεί το καλαίσθητο Gazarte για να παρακολουθήσει την παράσταση «5 λαϊκές μορφές με τρόπον εντόνως ερωτικόν», η απάντηση είναι θετική και η αιτιολογία είναι μία και μοναδική: ο Σταύρος Ξαρχάκος είναι ένας από τους πιο «ακριβούς» συνθέτες της χώρας μας. Κι εδώ η σημασία της λέξης «ακριβός» γίνεται συνώνυμη με τη λέξη «πολύτιμος». 

Παρουσίαση βιβλίου «Εγώ δεν ζω γονατιστός»

Το βιβλίο «Κώστας Βίρβος - Εγώ δεν ζω γονατιστός» των εκδόσεων Παπαζήση παρουσιάστηκε εχθές το βράδυ στη μεγάλη αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου  «Παρνασσός». Η κόρη του, Μαρία Βίρβου έγραψε τη βιογραφία του αξέχαστου στιχουργού, ο οποίος χάρισε σε όλους εμάς περισσότερα από 2500 τραγούδια. Με την καλλιτεχνική επιμέλεια και την παρουσίαση του ραδιοφωνικού παραγωγού, ηθοποιού και στιχουργού Γιάννη Τζουανόπουλου και παρουσία πολλών και αγαπητών καλλιτεχνών, το κοινό μυήθηκε στην τέχνη και την ιστορία του Κώστα Βίρβου, ο οποίος σηματοδότησε μέσω των τραγουδιών του ολόκληρες γενιές. Στο τραπέζι βρέθηκαν - εκτός από τη συγγραφέα - οι Χάρις Αλεξίου, Γιάννης Στάνκογλου και Κώστας Μπαλαχούτης, ενώ τραγούδησαν οι Λάκης Χαλκιάς, Λιζέτα Νικολάου, Γιώργος Μαργαρίτης, Μαρία Σουλτάτου, Πέτρος Γαϊτάνος, Μπέτυ Χαρλαύτη, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Χριστίνα Γαλιάτσου και Γιώργος Αδαμόπουλος.

Μπορεί το κέντρο της Αθήνας να ήταν δυσπρόσιτο λόγω πορειών και κλεισμένων δρόμων, όμως, η αίθουσα του ΦΣΠ ήταν κατάμεστη, γεγονός που αποδεικνύει για μία ακόμα φορά ότι ο κόσμος λατρεύει τον Κώστα Βίρβο και τους στίχους του. Ακούστηκαν από όλους τους συμμετέχοντες τα καλύτερα λόγια για τον αείμνηστο δημιουργό, αφού, όπως είπαν δεν έζησε ποτέ γονατιστός, παραμένοντας πιστός στις ιδέες του, γράφοντας τραγούδια για όλες τις στιγμές. Χαρακτηριστικά, ο συγγραφέας και στιχουργός Κώστας Μπαλαχούτης ανέφερε ότι ο Βίρβος ήταν ο πρώτος επαγγελματίας στιχουργός, ενώ ο Γιάννης Τζουανόπουλος είπε ότι ήταν αυστηρός, αλλά έδινε την καρδιά του εάν πίστευε ότι αξίζει τον κόπο. Η Μαρία Βίρβου δήλωσε ότι η συγγραφή αυτού του βιβλίου διήρκησε πέντε χρόνια, εκπληρώνοντας μια επιθυμία που είχε ο πατέρας της να μαζευτεί το υλικό του και να προσφερθεί στο κοινό στη μορφή του βιβλίου. Ο ηθοποιός Γιάννης Στάνκογλου απήγγειλε στίχους του τιμώμενου στιχουργού, ενώ διάβασε και το μήνυμα του Μίκη Θεοδωράκη που χαρακτήριζε τον Βίρβο ως  «ένα από τα μεγάλα κλαριά επάνω στο δέντρο της ελληνικής μουσικής» και η Χάρις Αλεξίου τόνισε την ευελιξία του στιχουργού στην εναλλαγή συναισθημάτων και λέξεων. Ο δημοσιογράφος Δημήτρης Μανιάτης -που παραλίγο να μην τα καταφέρει να παραβρεθεί λόγω των εξωγενών καταστάσεων- δεν παρέλειψε να αναφερθεί στη μαχητικότητα του Βίρβου.

Στο καλλιτεχνικό μέρος του προγράμματος, ακούστηκαν πολλά αγαπημένα τραγούδια του στιχουργού. Τα «Κοιμήσου αγγελούδι μου», «Της γερακίνας γιος», «Μακρυά μου να φύγεις», «Ένας ξύλινος σταυρός», «Πάρε τα χνάρια»,  «Στου Μπελαμή το ουζερί»,  «Ο δάσκαλος» ήταν κάποια από εκείνα που χειροκρότησε το κοινό. Παρόντες ήταν ο Χρήστος Λεοντής, ο Μάκης Μάτσας και ο Μανώλης Μητσιάς που στο τέλος ανέβηκε στη σκηνή για να πει το τραγούδι  «Σου ‘χω έτοιμη συγγνώμη». Έπαιξαν οι μουσικοί Γιάννης Σταματογιάννης (μπουζούκι), Γιάννης Δεσποτάκης (κιθάρα) και Αλέξανδρος Καμπουράκης (ακορντεόν), ενώ τη Μπέτυ Χαρλαύτη συνόδευσε στο πιάνο ο Γιάννης Μπελώνης.

Ο Κώστας Βίρβος  ήταν ένας καλλιτέχνης που έζησε πολλές καταστάσεις της νεότερης Ελλάδας. Γεννήθηκε στο μεσοπόλεμο, βίωσε την Κατοχή, την αντίσταση, τη σύλληψη από τους Ναζί, τη δικτατορία, τη μεταπολίτευση και τη νέα κατάσταση. Οι στίχοι του ήταν απλοί και σύνθετοι ταυτόχρονα. Τα τραγούδια του έχουν μπει στα σπίτια όλων μας και θα συνεχίσουν να μπαίνουν για πολλά χρόνια ακόμα. Το βιβλίο  «Εγώ δεν ζω γονατιστός» της Μαρίας Βίρβου είναι ένα συνονθύλευμα εμπειριών, συνεργασιών και αφηγήσεων του μεγάλου στιχουργού. Γι αυτό και αξίζει να το διαβάσουμε όλοι.